|
WADAU
mbalimbali wa elimu yakiwemo mashirika binafsi na ya kiserikali, wamekuwa
wakitupia lawama kwa wazazi na walezi wa watoto wenye ulemavu kwa kushindwa
kuwapeleka shuleni.
Wamekuwa
wakitoa madai hayo bila ya kuzifanyia kazi changamoto zinazowakwamisha
wazazi hao kuwapa watoto hao haki yao ya msingi ya kupata elimu.
Wengi
wa watoto wenye ulemavu toka vijijini wamekuwa wakiishi mazingira magumu
kutokana na hali duni za wazazi wao.
Wazazi
nao wamekuwa wakisubiri hadi watoto wao walemavu watambuliwe na mashirika
au wafadhili ndipo wasaidiwe kupata elimu.
Jambo
la kutegemea msaada si rahisi kwa kila mzazi, kwani hata wafadhili hawana
fedha za kutosha kuhudumia walemavu wote wa Tanzania.
Hivyo,
kuwategemea wafadhili kutasababisha watoto wengi, hasa vijijini kuendelea
kuishi bila kupelekwa shuleni.
Mwalimu
Mkuu wa Shule ya Msingi Kongowe, Wilaya ya Kibaha mkoani Pwani, Beatus
Lingumbuka anasema shule yake ina wanafunzi 1,502; wavulana 789 na
wasichana 713.
Anasema
katika kitengo cha elimu maalumu kuna wanafunzi 42 wa mtindio wa akili,
viziwi, albino na walemavu wa viungo wawili.
Akielezea
juu ya wanafunzi ambao wana ulemavu, mwalimu huyo anasema baadhi yao
wamekuwa wakikatisha masomo mara kwa mara kutokana na kukosekana kwa watu
kutoka katika familia zao kuwahudumia.
Kila
mtoto anahitaji mtu wa kumpeleka shule asubuhi na kumchukua ili kurudi
nyumbani mara baada ya muda wa masomo kila siku.
Suala
hili linaweza likaoneka kama ni jambo rahisi kwa watu wa mijini, lakini ni
gumu sana kwa mkulima au mfugaji wa kijijini.
Mwalimu
huyo anaendelea kueleza kuwa changamoto kubwa wanayokabiliana nayo
wanafunzi wenye ulemavu ni kushindwa kujitegemea kwa kutembea wenyewe hadi
shuleni.
Watoto
hao wanahitaji kusindikizwa na anapokosekana msindikizaji ndipo wanapofikia
hatua ya kukatisha masomo.
“Katika
shule yangu kitengo cha elimu maalum, kilianza miaka kumi iliyopita lakini
kikubwa kinachosababisha wanafunzi wenye ulemavu kushindwa kuendelea na
masomo yao ni kukosa wasindikizaji,” anasema Lingumbuka.
Pia
ukosefu wa chakula shuleni kwa watoto walemavu limekuwa tatizo kubwa kwani
wakiona hakuna uji wala chakula hawaendelei kuja shule, wanagoma na
kuendelea kubaki nyumbani,” anasema.
Walimu
wanaofundisha wanafunzi wenye ulemavu wa mtindio wa akili na kutosikia
(Viziwi), Damaris Mkonye na Getrude Kavishe wanasema mbali ya changamoto
hizo, huduma muhimu kwa wanafunzi hao ni tatizo.
Wanasema
vifaa vya michezo na ziara za kimasomo vinasababisha wanafunzi hao
kushindwa kuendelea na masomo.
Mwalimu
Kavishe ambaye anafundisha walemavu wenye mtindio wa akili, anasema katika
darasa lake anakabiliwa na ukosefu wa vifaa vya kufundishia pamoja na vya
michezo.
“Unajua
ili hawa watoto wenye ulemavu waendelee kuja shuleni, ni lazima kuwepo na
vivutio kama vifaa vya kutosha kwa ajili ya michezo.
“Pia,
chakula kiwepo na wapate muda wa kucheza. Kama hakuna vitu hivyo, huwaoni
umuhimu wa kuwa shuleni,” Getrude anasema.
Serikali
pia haijatenga fungu la kutosha kuwawezesha walimu kuzunguka nyumbani kwa
watoto hao kuwafuatilia juu ya masomo wanayofundishwa.
“Unajua
katika darasa la walemavu ratiba yao inaelekeza siku nne ni za kuja shuleni
kufundishwa lakini siku moja ambayo ni ya tano katika juma tunatakiwa
walimu tuwatembelee nyumbani kwao, ili tujue kama tunayowafundisha
wanafanya kama inavyotakiwa. Sasa fedha za kutuwezesha kuwafikia hakuna,”
anafafanua.
Kwa
upande wake mwalimu wa wanafunzi viziwi, Mkonye anaelezea juu ya uelewa
mdogo wa wazazi wa watoto wenye ulemavu.
Anasema
wazazi wengi wanawanyima haki yao ya msingi kwa kutowapeleka shuleni kupata
elimu sawa na wengine.
Mkonye
anasema baadhi ya wazazi wa watoto wenye ulemavu wamekuwa na tabia ya
kuwaficha watoto wao. Jambo linalosababisha waendelee kuishi bila ya
kuwasomesha wakidhani watoto walemavu hawawezi kumudu masomo sawa na wale
ambao hawana ulemavu.
Anawataja
baadhi ya wanafunzi ambao wameacha masomo kutokana na sababu mbalimbali
akiwemo mwanafuzi wa kike aliyekatisha shule mwaka 2010 mkazi wa Miembe
Saba.
Anasema
wazazi wake hawakuona umuhimu wa kuendelea kumsindikiza shuleni.
Mwalimu
huyo anasema wazazi wa binti huyo kiziwi walimkatisha masomo akiwa darasa
la tano. Baadae walimpeleka kufanya kazi za ndani jambo waliloona ni muhimu
kuliko kusoma.
Wengine
waliokatisha masomo ni pamoja na msichana aliyeacha shule akiwa darasa la
tatu mwaka 2009 kutokana na kukosa mtu wa kuendelea kumsindikiza shuleni.
“Mvulana
mmoja, mkazi wa Mwambisi nae alikatishwa masomo akiwa darasa la pili mwaka
2009 kwa kukosa msindikizaji wa kumfikisha shuleni,” anasema.
Aidha,
anasema kuwa mwanafunzi mmoja mkazi wa Visiga nae alishindwa kuanza masomo
kutokana na umbali mrefu kutoka nyumbani kwao na kukosekana kwa mtu wa
kumsindikiza.
Mwalimu
Mkuu wa shule hiyo, ameomba serikali iongeze bajeti hasa kwenye vituo vya
walemavu ili viweze kununua vifaa na kupika chakula kitakachosaidia
kuwavutia walemavu kuendelea na masomo.
Serikali
ikiongeza bajeti itawasaidia kwa kuwa wazazi kwa sasa hawachangii kabisa
swala la chakula kwa watoto wao. Hivyo, fedha za ruzuku kwa ajili ya
maendeleo ya shule zinapoisha hawana sehemu nyingine ya kupata fedha za
kununulia chakula kwa wanafunzi hao.
Hivi
sasa shule hiyo inapika uji kwa ajili ya watoto wenye ulemavu ili kuendelea
kuwavutia kuipenda shule na kuendelea kuhudhuria katika vipindi vya masomo.
Changamoto
nyingine ni ya uhaba wa vyumba vya madarasa kwa watoto wenye ulemavu. Kwa
sasa wanatumia chumba kimoja kwa madarasa matatu badala ya kila darasa kuwa
na chumba chake.
Mwalimu
huyo mkuu anawasihi pia wazazi kutambua umuhimu wa elimu kwa watoto wenye
ulemavu na kuondokana na dhana potofu ya kudhani kila mtoto anayezaliwa
akiwa mlemavu amerogwa.
Hata
hivyo, imebainika kuwa baadhi ya wazazi wa watoto wenye ulemavu wamekuwa wakificha
taarifa za watoto wao.
Wazazi
hao wamedai kuwa wamekuwa wakitembelewa mara nyingi na baadhi ya asasi,
lakini hawarudi kuwapatia misaada na hivyo kuwakatisha tamaa.
Katibu
wa watu wenye ulemavu katika Wilaya ya Kisarawe, Pwani, Ibrahim Tully
anasema katika maeneo ya vijijini bado kuna muamko mdogo wa wazazi
kuwapeleka shule walemavu.
Anasema
wazazi wanadai kuwa watoto walemavu hawawezi kufanya chochote.
Tully
anasema ipo haja ya serikali kulichukulia umuhimu wa kipekee swala hilo ili
kuwezesha kila mtoto mwenye ulemavu kupata haki yake ya elimu.
Anasema
serikali iachane na mtindo wa kuzitegemea asasi pekee kuwaibua watoto hao
na kuwasaidia.
Mbunge
wa Kisarawe, Seleman Jafo, mdau wa elimu, aliyetembelea Kijiji cha Chole
kusaidia walemavu amezisihi asasi za kiraia kuendelea kutoa misaada ya
baiskeli na vifaa vingine.
Anasema
vifaa hivyo vitawawezesha watoto wenye ulemavu kufika shule.
Jafo
pia anaeleza kuwa baadhi ya watoto wenye ulemavu waishio vijijini
wanashindwa kupata haki stahiki kutokana na wazazi wao kuwaficha.
Anadai
kuwa kuna mila na desturi, mkoani Pwani ya kudhani mtoto mwenye ulemavu
anasababisha mikosi kwenye familia.
|
Comments
Post a Comment