AJIRA KWA WATOTO NI ZAO LA UBEPARI.


Tarehe 12 Juni ya  kila mwaka ni Siku ya Kimataifa ya Kupinga Ajira kwa Watoto. Katika maadhimisho haya hufanyika makongamano na hafla mbalimbali kujaribu kupiga kampeni dhidi ya ajira za watoto. Tanzania ni miongoni mwa nchi 174 zilizoridhia azimio namba 182 la kukomesha utumikishaji watoto chini ya umri wa miaka 18.
 Hakuna anayepinga  juu ya kuwepo ajira za watoto kila mahala. Kwa mfano, kwa mujibu wa uchunguzi wa gazeti la  Mwananchi kupitia mradi wa kupambana na ajira ngumu kwa watoto Zanzibar,  zaidi ya watoto 15,000  ndani ya Zanzibar wanajishughulisha na ajira tena zile ngumu.

Aidha, kuna vilio kama hivyo vya ajira za watoto pia Tanzania  Bara hususan  katika maeneo ya machimbo ya migodini yakiwemo Mererani mkoani Manyara, maarufu kwa uchimbaji wa madini aina tanzanite.
 Suala msingi hapa ni kiini cha jambo hili. Ukija hapa kwenye chanzo ndio utaona dhihirisho la kuchanganyikiwa wanademokrasia na mfumo wao wa kibepari. Kwanza kabisa, mfumo huu umeshindwa kutambua ni nani hasa mtoto. Kwa mfano, kifungu cha 4 cha Sheria ya Ajira na Mahusiano ya Kazi ya mwaka, 2004 kinamuelezea mtoto kama mtu mwenye umri chini ya miaka 14. Lakini kwa sheria hiyo hiyo kwa ajira zilizo katika sekta hatarishi,  mtoto maana yake ni mtu mwenye umri wa chini ya miaka 18. Kwa hivyo, upande mmoja ni miaka 14 na upande wa pili ni chini ya miaka 18.

Aidha, mfumo huu huzuiya binti aliyebaleghe asiolewe kwa kigezo kwamba ni mtoto/mwanafunzi ilhali hakuna makosa binti huyo kuziniwa. Kinachozuiliwa ni kuwa asiolewe tu.
Mfumo huu unajifanya kupaza sauti juu dhidi ya suala la ajira kwa watoto hususan ajira hatarishi kama za uvuvi, migodini, viwandani nk. ila hauna namna ya kuwahakikishia raia jumla sio watoto tu, hali nzuri ya maisha. Bali mfumo huu kwa sera zake za kinyonyaji, makodi na dhulma ya kiuchumi ndio unapelekea wazazi  na kila wanyonge kushindwa kujimudu kimaisha na badala yake huhitaji wapate msaada wa watoto wao, hata bado wakiwa wadogo. Huku mfumo huu unadanganya kwa kauli mbiu ya uwongo ati kusoma shule ni haki ya msingi ya mtoto. Vipi mtoto huyu ataweza kwenda shule bila ya kudhamini maisha yake na maisha ya wazazi wake ? Tafiti zote kuhusu ajira kwa watoto  zinaonesha chanzo kikuu ni umasikini.

Baadhi ya watoto huwa kwenye mazingira magumu ambayo huwafanya ni lazima watafute shughuli ya kufanya ili kujipatia riziki yao. Ubepari  umeshindwa kudhamini maisha ya watoto wa kawaida na mayatima katika kuhakikishia ustawi wao. Matokeo yake baadhi yao wamekuwa hawana jinsi amma wawe  ombaomba au hulazimika kufanya kazi ngumu ili wajipatie kipato cha kujikimu wao na familia zao.
Mfumo wa kidemokrasia na wanaojiita wanaharakati wake wamezingirwa na upofu wa makusudi wa kujitakia, matokeo yake wamekuwa hawatoi masuluhisho kamili na ya uhakika juu ya suala hili na mengineyo kwa jamii.

Ukweli wa mambo ni kuwa mfumo wa kibepari ndio tatizo kwani kupitia kipimo chake cha maslahi umekuwa unawanyonya watu wote na sio watoto tu kwani tunaona maisha ya raia jumla wawe watoto, vijana  au wazee  yamo katika hali mbaya.
Suala hili pia  linadhihirisha unafiki mkubwa kwa mfumo huu wa kidemokrasia/kibepari. Kwa kuwa tunaona wanaojishughulisha kwenye tasnia zinazoitwa za burudani, kama vile muziki na filamu huwa wao kamwe hawatajwi kama ni watoto ambao wapo kwenye ajira haramu. Imekuwa maarufu kushuhudia watoto wadogo hata wa chini ya miaka 14 wakishughulishwa kwenye ajira za filamu na miziki. Kwa mfano, wasanii kama Britney Spears, Lil bow wow, Lil Wayne, Mr Blue, nk. walianza kuvuma kwenye fani za muziki wakiwa chini ya umri wa miaka 15. Pia tumeshuhudia wasanii kama vile Macaulay Culkin, Lulu nk. walianza  kuvuma kwenye tasnia ya filamu za maigizo ilhali  wakiwa wadogo bado.
Kwa hakika ni wazi kwamba mfumo wa kibepari na nidhamu yake ya kisiasa ya kidemokrasia imefeli kuwahakikishia wanadamu maisha salama. Wawe watoto au watu wazima. Na wanachojaribu ni kujificha mgongo wazi.  

Comments

Popular posts from this blog

WATOTO WA MITAANI NA JINSI YA KUWASAIDIA

TUWAKUMBUKE WATOTO WENYE MTINDIO WA UBONGO KAMA KUNDI MAALUM KATIKA JAMII ZETU

AYA ZA BIBLIA KUHUSU WATU WENYE ULEMAVU